Meydana gelen bir kaza sonucunda hasar alan araçta yapılan onarım, parça değişimi gibi
işlemler nedeniyle aracın ikinci el piyasasındaki değerinin düşmesine araç değer kaybı veya
hasar değer kaybı denir.
Tanımdan da anlaşıldığı üzere meydana gelen kaza sonucunda aracın ikinci el piyasasında bir
düşüş yaşanıyorsa araç değer kaybı almaya hak kazanılacaktı Bu değer kaybı bedeli aracın
kazadan önceki serbest piyasa fiyatı ile kazadan sonraki marka ve model olarak kendine eş
eğer hasarlı araç bedeli arasında rayiç değerin hesaplanması sonucunda belirlenmelidir.
Ancak kazada değer kaybı talep eden kişinin asli kusurlu olmaması gerekecektir. Kişinin asli
kusurlu olması durumunda karşı taraftan değer kaybına ilişkin talep hakkı
doğmayacaktır. Kişinin tali kusurlu olması durumunda ise karşı tarafın kusuru oranına göre
talep hakkı doğacaktır.
Her aracın zorunlu trafik sigortası olmak zorunda olduğu için öncelikle böyle durumlarda ilk
sorumlu kazaya sebebiyet veren aracın sigorta şirketi olacaktır.
Sigorta şirketi ise ancak sigorta poliçesi limitleri dahilinde sorumlu tutulabilecektir. Araçtaki
değer kaybının poliçe limitlerini aşması durumunda ise aşan miktar için İHTİYARİ MALİ
MESULULİYET SİGORTASI yani IMM varsa bu kapsamda yine değer kaybı bedeli için
başvurulabilecektir.
Eğer IMM yoksa sigortada peki ne yapabiliriz?
Bu durumda da kazaya sebebiyet veren asli kusurlu kişiye gidilecektir. Bu durumda aracın
ruhsat sahibi, kaza meydana geldiğinde aracı sevk ve idare eden kişi, sigorta şirketiyle birlikte
yani sürücü müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu için yine değer kaybı bedeli için bu
kişilere de başvurulabilmektedir.
YARGITAY 17. HUKUK DAİRESİ E. 2016/15972 K. 2017/8865 T. SAYILI KARARINDA :
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının 1. maddesi gereğince trafik sigortası işletene
düşen hukuki sorumluluğu … limitleri dahilinde teminat altına alır ve zarar gören üçüncü şahsın
gerçek zararından sorumludur.
Motorlu Kara Taşıtları ihtiyari mali sorumluluk sigortası genel şartlarının “… teminatının kapsamı
başlıklı 1.maddesine göre sigortacı aracın işletenine yükletilebilecek hukuki sorumluluğu poliçe
teminatı kapsamında olmak şartıyla zorunlu mali sorumluluk sigortası haddi üstünde kalan kısmını
poliçede yazılı azami miktara kadar temin eder. İhtiyari mali mesuliyet sigortası kapsamının başlangıç
noktası, zorunlu trafik … limitinin üzerinde kalan kısımdır. Kapsamın sonu ise ihtiyari mali mesuliyet
sigortası limitidir. Başka bir ifadeyle gerçek zarar miktarı zorunlu trafik … limitini geçtiği anda ihtiyari
mali mesuliyet sigortası güvencesi başlamakta ve kendi poliçesindeki limit miktarı da sorumluluğun
sona erdiği nokta olmaktadır. Bu nedenle zarar, trafik sigortası kapsamında kalmakta ise ihtiyari mali
mesuliyet sigortacısının sorumluluğundan bahsedilemez………………..
Araçta meydana gelen değer kaybının; aracın serbest piyasa koşullarına göre kaza tarihi itibariyle
hasarsız haldeki ikinci el rayiç değeri ile aracın yaşı, özellikleri, hasar miktarı ve hasarlı kısımların
özelliği dikkate alınarak kazadan sonraki onarılmış halinin rayiç değeri tespit edilip bu iki miktar
arasındaki azalmaya (farka) göre hesaplanması gerekir. Değer kaybı konusunda genel bir
değerlendirme ile değer kaybının tespit olunduğu bilirkişi raporuna dayalı olarak hüküm verilmesi
doğru görülmemiştir.