Bir kişinin trafik kazasında hayatını kaybetmesi sonucu, maddi ve manevi ilişkisi olan üçüncü kişilerin bu kayıptan dolayı uğradığı zararı ifade eder. Yani destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Destekten yoksun kalma tazminatının amacı; ölen kişi maddi olarak destekte bulunduğu için geride bıraktığı kişi ya da kişilerin yaşayacakları gelir kaybını öngörerek karşılamayı hedefler.
Tek taraflı trafik kazalarından desteğin tamamen kusurlu olması halinde destekten yararlananların tazminat talep hakkı olup olmadığını güncel tartışmalardan biridir.
Kanunda; ilgililerin, destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan destek tazminatı talepleri ile destekten yoksun kalan hak sahibinin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmakla beraber destek şahsının kusuruna denk gelen tazminat talepleri teminat dışında bırakılmıştır. Yani ölen kişinin kusuru oranında belirlenecek destekten yoksun kalma tazminatı miktarı düşürülecektir. Destekten yoksun kalma zararları TBK’ nın 53. maddesinde bedensel zararlar ise TBK’ nın 54. maddesinde düzenlenmiştir. Zorunlu trafik sigortasının konusu, karayolunda motorlu taşıt işletenin, motorlu taşıtın işletilmesi sebebiyle üçüncü kişilerin uğrayabileceği destekten yoksun kalma zararını, bedensel zararı ve/veya eşya zararını tazmin yükümlülüğünü teminat altına almaktır. Yani sigorta şirketi; işletenin motorlu taşıtın işletilmesi sebebiyle üçüncü kişilere zarar vermesi halinde doğacak tazminat borcunu sigorta teminat limiti dahilinde ödeme borcu altındadır. 2024 yılı için zorunlu trafik sigortası limitleri araç başına 200.000 TL, şahıs başına 1.800.000 TL iken; 2025 yılında araç başına 300.000 TL, şahıs başına 2.700.000 TL olarak belirlenmiştir.
Destekten yoksun kalma tazminatında imam nikahlı eş durumu; Trafik Sigortası (Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası) motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde o aracı işletenin zarara uğrayan 3.kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan sorumluluk sigortasıdır. Dolayısıyla imam nikahlı eş, kişinin kaza sonucu ölmesiyle maddi manevi zarara uğrayacağından; destekten yoksun kalma tazminatına hak kazanmaktadır. İmam nikahlı olma durumunun ispatı için tanık dinletilmesi vb. imam nikahını ispatlayacak her türlü delil ile müteveffanın imam nikahlı eşi ve çocukları da destekten yoksun kalma tazminatına hak kazanacağı açıktır. Ancak, örneğin kaza sonucu ölen kişinin bir nişanlısı vardı. Tanık ve asil beyanlarında; “Aralarında imam nikahı vardı, nişanlılardı, onu geçindiriyordu” beyanları destekten yoksun kalma tazminatı almak için yeterli delil değildir.
Destekten yoksun kalanların manevi tazminat isteme hakkı da bulunmaktadır. şahsi menfaatleri ihlal edilen kimseye ihlalin ve kusur durumu gözetildiğinde manevi tazminat miktarının belirlenmesinde hakkaniyet gözetilmektedir. Manevi tazminatın amacı; destekten yoksun kalanlarda huzur duygusu oluşturmaktır. Manevi tazminat miktarı, uğranılan zarar ile orantılı, duyulan acıyı hafifletecek nitelikte olmasına göre belirlenir. Dolayısıyla hakkaniyete uygun bir tazminat belirlenmelidir.
