KAN PARASI NEDİR? KAN PARASININ HUKUKİ DEĞERİ NEDİR?
Birçok kişi trafik kazası sonucunda hayatını kaybetmektedir. Yaşanan can kayıplarının maalesef hiçbir telafisi yoktur. Trafik kazaları sonucunda ölen kişilerin ailelerine verilen bir miktar paraya halk dilinde “kan parası” denilmektedir. Kan parası nedir, kan parasının hukuki değeri nedir ve ne anlam ifade etmektedir? Kan parası nasıl hesaplanır ve hesaplamada nelere dikkat edilmesi gerekir? Bu makalede kan parası kavramı ile genel olarak okuyucuyu bilgilendirmeyi amaçlıyoruz.
Kan parası kasten ya da ihmalle bir kaza sonrasında bir kişinin ölümüne sebebiyet verenlerin ölen kişinin ailesine ödediği paradır. Kan parası hukuk sistemimizde herhangi bir kanuni dayanağı olmayan halk dilinde kullanılan bir ifadedir. Dolayısıyla kan parasının hukuki bakımdan bir değeri bulunmamaktadır. Bunun yanında modern hukuk sistemlerinin ve bizim de benimsemiş olduğumuz maddi ve manevi tazminat sistemi yer almaktadır. Ölümle sonuçlanan trafik kazalarının sonucunda mağdurun yakınlarına maddi ve manevi tazminat ödenebilmektedir.
Kan parası nasıl hesaplanır ?
Kişiler kendi aralarında kan parası denen bir paranın verilmesini kararlaştırmış olabilirler. Bu durum pazarlık usulü gerçekleştirilmektedir. Kişinin canına maddi bir değer biçilmesi hukuk sitemi tarafından benimsenen bir anlayış değildir. Burada maddi ve manevi tazmimat uygulaması gündeme gelmektedir. Zira ölümlü trafik kazalarının sonuçları gerek maddi gerekse manevi açıdan daha da yıpratıcıdır. Yaralanmalı ya da ölümlü trafik kazalarında adli makamlara bildirim yapılması gereklidir. Yapılan tespit ve tutulacak tutanaklar, tazminat hesaplanmasında dikkate alınır. Ölümlü trafik kazalarında olayın mağduru ölenin yakınlarıdır. Ölenin yakınları tazminat alma hakkına sahiptirler. Ölen kişinin yakınlarının bu tazminata hak kazanabilmesi için ölen kişinin kazada kusursuz olması gerekmektedir. Tazminat hesaplanırken ölen kişinin yaşı, kazadaki haklılık durumu, maaşı gibi faktörler dikkate alınır. Ölümlü trafik kazalarında yine kazazedenin vefatı ile anne-baba, eş, çocuklar gibi yakınları tarafından manevi tazminat talep edilebilecektir. Burada ölçülü olunması ve kusur oranlarının iyi tespit edilmesi gerekidir. Astronomik düzeyde bir tazminata hükmetmek mümkün değildir. Kan parası ödendiği takdirde bu konuda avukata bilgi verilmesi son derece önemlidir. Özellikle maddi-manevi tazminat davalarında bu husus oldukça önemlidir.
Kan Parası Hakkında Yargıtay Kararı
“….Sanıkların, yakınan…’i, silah tehdidiyle araçla dolaştırmak ve sonrasında da gitmesine izin vermemek suretiyle kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunu da işlediklerinin anlaşılması karşısında; 5237 sayılı TCK’nun 109/2 ve 109/3,ab bentleri uyarınca, sanıklar hakkında zamanaşımı içerisinde Cumhuriyet Başsavcılığınca işlem yapılması olanaklı görülmüştür.Oluş ve dosya içeriği ile sanıklara suç atması için bir neden bulunmayan katılanın anlatımlarına göre; sanık …’in, kendisinin yüzünden olay tarihinden 6-7 ay önce bıçakla yaralandığı iddiasıyla kan parası adı altında 3.000 TL para ödemesini sağlamak amacıyla icra işi için Avukatla görüşmeye gidecekleri bahanesiyle yakınan …’i araca bindirdiği, daha sonra akrabası olan diğer sanık…’in de araca bindiği, sanık…’in, elinde silah olduğu halde…’den kan parası adı altında 3.000 TL para istediği, yakınan…’e ablası katılan …’ı telefonla görüştürdüğü, sonrasında da kendisi katılan…’la görüşerek “…’i canlı görmek istiyorsanız 3.000 TL parayı hazırlayıp cezaevinin arka kapısına getirin. Adam gönderip aldıracağım” dediği,…’i sanık …’a teslim ederek Bayrampaşa cezaevine doğru araçla gittikleri, katılan …’ın ihbarı üzerine buluşma bölgesine gelen kolluk görevlilerince sanıklar … ve …’in araç içinde yakalandıkları ve onların söylemesiyle…’ın da… ile beraberken yakalandığının anlaşılması karşısında; fikir-eylem birliği ve işbölümü ile eylemi gerçekleştiren sanıkların, yağma suçunu işlediklerinin kanıtlandığı gözetilip 5237 sayılı TCK’nın 149/1-a,c ve 35. maddeleri uyarınca hükümlülükleri yerine, kanıtların takdirinde yanılgıya düşülerek yerinde ve yeterli olmayan gerekçe ile beraatlerine karar verilmesi..” (6. Ceza Dairesi 2013/976 E. , 2015/39334 K.)