MALULİYET VE MALULİYET TAZMİNATI NEDİR?

MALULİYET VE MALULİYET TAZMİNATI NEDİR?

Maluliyet, kişinin trafik kazası sonucu vücut bütünlüğünde oluşan yetersizlik veya kısıtlılık durumudur. Kişinin geçirmiş olduğu trafik kazası sonucunda  kazadan kaynaklı olarak vücudunda herhangi bir engel veya yaşamını etkileyecek bir kısıtlılık kalması halinde, trafik kazasının karşı tarafına ait aracın bağlı bulunduğu sigorta şirketinden ve kazada kusurlu olan karşı tarafın sürücüsü ve ruhsat sahibinden birtakım taleplerde bulunma hakkı mevcuttur, buna da maluliyet tazminatı denilmektedir. 

 Maluliyet, yani sakatlık durumunda tazminat talepleri trafik kazasına karışan diğer aracı sigortalayan sigorta şirketine yöneltilir. Burada kastedilen sigorta sözleşmesi türü zorunlu trafik sigortasıdır. Zorunlu trafik sigortası, her tür motorlu araç sahibine devlet eliyle yaptırılması zorunlu tutulmuş bir sigorta türüdür. Trafik sigortasını yaptırmamış araç sahibi, bu sebeple para cezalarına maruz kalacaktır. Maluliyete bağlı olarak açılacak tazminata ilişkin davalar sürücü, ruhsat sahibi ve sigorta şirketine müştereken ve müteselsilen sorumluluktan dolayı birlikte açılabilmekle beraber uygulamada genellikle tahsil kabiliyeti kuvvetli olduğundan dolayı ilk öncelik sigorta şirketi olmaktadır. 

Trafik kazası sonucu malul kalan kişi, maluliyet tazminatı talep edebilmek için öncelikle maluliyetini ispat etmelidir. Bunun için, kişi öncelikle kazaya ilişkin belgeleri elinde bulundurmalıdır. 

Bu noktada belirtmek gerekir ki, kusur oranları maluliyet tazminatı açısından büyük önem arz etmektedir. Zira başvurucunun kusur oranı tazminat miktarına etki ettiği gibi, kişinin %100 kusurlu olduğu durumlarda da tazminat hakkı olmayacaktır. 

Maluliyet tazminatının talep edilebilmesi için, başvurucunun elinde bulundurması gereken başlıca evrak maluliyet raporudur. Maluliyet raporu, kaza sonrası meydana gelen sakatlık durumunu gösterir belgedir ve üniversite hastaneleri, adli tıp kurumu başkanlıkları, eğitim araştırma hastaneleri, devlet hastaneleri veya adli tıp ana bilim dalı başkanlıklarından alınabilmesi mümkündür. 

Maluliyet raporu, yedi imzalı bir heyet raporudur. Bu raporu alabilmek için MHRS üzerinden başvuru yapılır ve adli tutanaklar, epikriz raporları, kaza tespit tutanağı, başvurucuya ait kimlik ve fotoğraf gibi belgeler kuruma ibraz edilmelidir. 

Alınan randevu sonrasında kişinin muayenesi ve epikriz raporlarına bakarak kişinin maluliyeti yüzde olarak hesaplanır. Bu maluliyet kişide ömür boyu kalacak sakatlık ve kısıtlılık durumunu ifade eder. 

Tazminat hesaplamalarında hesap usulü olarak sabit taksitli rant uygulanmaktadır. Bununla birlikte, özellikle bedensel tazminatlarda ileriye yönelik zararlar da karşılandığından, hukukumuzda “TRH2010” adı verilen “Ulusal Mortalite Tablosu” kullanılmaktadır.  

Tazminat miktarı hesaplamasında; maluliyete uğrayan kişinin maluliyet oranı, kazadaki kusur oranı, kaza tarihi, yaşı ve aylık geliri kullanılarak aktüerya hesabı yapılır. Türk hukukunda, bedensel zararın tazmini yalnızca parasal değer olarak ödenebilir. Verilerle elde edilecek sonuç mağdurun zararına karşılık sigorta şirketinden talep edebileceği parasal miktara götürecektir. 

Tazminata ilişkin parasal hesaplamalar mağdurun yaşı ve gelir durumuna bağlı olarak değişecektir. Gelir seviyesi son ücrete göre hesap edilirken, gelire ilişkin belge sunulmamış olması halinde asgari ücret üzerinden hesaplanacaktır. Tüm bu hesaplar olasılık üzerine yapıldığından, sigorta şirketinin yaptığı hesap ve bilirkişilerin yapacakları hesap birbirlerini tutmayabilir. Bu nedenle sigorta şirketinin teklifi dikkatlice değerlendirilmeli ve gerekiyorsa tahkim yoluna başvurulmalıdır.